Rau, củ, quả tươi là một trong những thực phẩm tốt nhất cho sức khoẻ của chúng ta. Dù bạn đang theo chế độ ăn nào đi chăng nữa thì rau củ quả vẫn nên đóng vai trò quan trọng trong thực đơn hàng ngày của bạn. Rau củ quả tươi chứa nhiều vitamin, khoáng chất cùng chất xơ. Liệu rằng, rau củ quả đông lạnh có giá trị dinh dưỡng tương tự hay không? Đây là một câu hỏi không chỉ đơn thuần là có hay không. Với bài viết này, mình mong rằng mọi người có thể có được cái nhìn công bằng hơn với rau củ quả đông lạnh, hiểu được ưu nhược điểm của mỗi loại để có thể sử dụng hiệu quả nhất.
Để hiểu rõ bản chất của vấn đề, ta cần cắt nghĩa được thế nào là “tươi” và “đông lạnh“. Cùng với đó nắm được những yếu tố nào tác động tới giá trị dinh dưỡng hay quá trình mà thực phẩm nói chung và rau củ quả nói riêng đến tay người tiêu dùng. Về cơ bản quá trình này gồm 3 giai đoạn:
- Thu hoạch
- Sơ chế
- Vận chuyển
Đối với rau củ quả tươi
Đa số rau củ quả tươi được thu hoạch trước khi đạt tới độ chín nhất định để đảm bảo chúng sẽ chín trong quá trình vận chuyển. Chính vì vậy, chúng không có đủ thời gian để phát triển đầy đủ các chất dinh dưỡng như vitamin và khoáng chất. Thời gian vận chuyển có thể từ một ngày tới vài tuần, tuỳ thuộc vào khoảng cách từ nông trại, vựa rau, vườn trái cây đến siêu thị hay chợ của chúng ta. Đặc biệt đối với các loại nông sản nhập khẩu. Thường thì nông sản tươi sẽ được bảo quản với điều kiện phù hợp để tránh bị hỏng. Một số nhà sản xuất có thể sử dụng hoá chất để bảo quản tốt hơn. Vì vậy lựa chọn những nhà cung cấp hay cơ sở uy tín cho thực phẩm tươi là một điều quan trọng.
Và khi đến siêu thị (hoặc chợ) thì chúng sẽ dành thêm 1-3 ngày trên kệ. Và với thói quen tiêu dùng hiện đại để tiết kiệm thời gian của nhiều người thì chúng sẽ dành thêm vài ngày nữa trong ngăn mát tủ lạnh trước khi ta sử dụng vào chế biến món ăn. Vậy tính ra, tổng thời gian không hề ngắn. Trong quá trình này, theo tự nhiên, rau củ quả sẽ mất đi một phần dưỡng chất.
Đối với rau củ quả đông lạnh
Nhìn chung, chúng sẽ được thu hoạch khi đạt tới độ chín tối ưu, tức là thời điểm mà chúng nhiều dưỡng chất nhất. Sau đó chúng sẽ được sơ chế rồi tới khâu đông lạnh và cuối cùng là đóng gói, mất vài giờ trong nhà máy. Một số loại hoa quả hay rau củ sẽ được xử lí qua nước sôi để tránh bị hỏng, và ảnh hưởng đến kết cấu cũng như giá trị dinh dưỡng của chúng.
Rau củ quả đông lạnh thường sẽ không sử dụng hoá chất để bảo quản.
Ưu và nhược điểm của từng loại
Sau khi ta nắm được quy trình trên thì cũng phần nào thấy được ưu và nhược điểm của tường loại rau củ quả.
1/ Rau củ quả tươi
Ưu điểm
- Có kết cấu và mùi vị ngon hơn, dễ chế biến nhiều món ăn hơn.
- Hạn chế một phần rác thải từ bao bì vì với thực phẩm tươi chúng ta phần nào chủ động được khâu này.
- Lợi thế về mặt thị giác và thẩm mỹ so với rau củ quả đông lạnh.
Nhược điểm
- Quá trình bảo quản, vận chuyển và trưng bày có thể ảnh hưởng đến giá trị dinh dưỡng của rau củ quả tươi.
- Hoá chất dùng trong quá trình bảo quản.
- Giá thành thường cao hơn rau củ quả đông lạnh.
- Phụ thuộc vào mùa vụ.
2/ Rau củ quả đông lạnh
Ưu điểm
- Giá thành rẻ và tiện lợi hơn, không phụ thuộc vào mùa vụ.
- Bảo quản dễ dàng trong ngăn đông.
Nhược điểm
- Một số chất dinh dưỡng như các loại vitamin nhạy cảm với nhiệt (vitamin C và vitamin nhóm B), có thể giảm đi trong quá trình sơ chế trước khi đông lạnh (xử lí qua với nước sôi)
- Vấn đề rác thải với bao bì.
- Kết cấu và mùi vị bị ảnh hưởng khi chế biến
Kết luận
Nhìn chung, rau củ quả tươi được trồng và thu hoạch từ chính khu vườn của mỗi người sẽ là thực phẩm hoàn hảo nhất. Nhưng đa số chúng ta không có điều kiện như vậy, đăc biệt là ở các thành phố lớn. Khi ở siêu thị thì giá trị dinh dưỡng của tươi và đông lạnh không quá khác biệt. Vì tính thời vụ của thực phẩm tươi, ta có thể áp dụng cách cấp đông thủ công với hoa quả theo mùa. Tuy vậy, không có cảm giác nào tuyệt hơn là được thưởng thức những trái hoa quả mọng nước đúng vụ cả.
Với cá nhân mình, một người có điều kiện đi siêu thụ thường xuyên vì đặc thù công việc, mình vẫn hướng tới thực phẩm tươi, trước hết là về mùi vị và hình thức của chúng. Tuy nhiên, một số thực phẩm như đậu hà lan, mình vẫn hay sử dụng đậu đông lạnh, tiện lợi và rẻ hơn so với tìm mua đậu tươi ngoài chợ. Hoặc đối với hoa quả nhập khẩu như việt quất. Mình sử dụng thực phẩm đông lạnh vì giá thành rẻ, bảo quản dễ và giá trị dinh dưỡng của nó. Tuy không ăn trực tiếp được, mình vẫn có thể dùng nó chế biến đồ uống hay các loại bánh khác nhau.
Mong rằng, với những thông tin trên, bạn sẽ có được quyết định mua sắm thực phẩm phù hợp.
